Pesten op het werk is iets waar je liever niet mee te maken krijgt, maar helaas gebeurt het vaker dan we denken. Het kan gaan om gemene opmerkingen, buitensluiten, roddelen, of zelfs openlijke vernedering. Soms is het subtiel — iemand wordt genegeerd in vergaderingen of krijgt structureel minder kansen dan anderen. In andere gevallen is het heel duidelijk en kwetsend. Hoe je ermee omgaat, hangt af van de situatie, maar één ding is zeker: niemand verdient het om gepest te worden op zijn werk.
Hoe vaak komt het voor?
Uit onderzoeken blijkt dat ongeveer één op de tien werknemers in Nederland te maken heeft (gehad) met pesten op het werk. Dat is veel — denk maar eens aan een gemiddelde afdeling met twintig collega’s. Pesten komt voor in alle sectoren: van kantoor tot zorg, van onderwijs tot fabriek. Vaak begint het klein, bijvoorbeeld met flauwe grapjes of een collega die steeds wordt buitengesloten. Maar als het niet wordt gestopt, kan het uitgroeien tot structureel pestgedrag dat diepe sporen nalaat.
Wat doet pesten met je?
De gevolgen van pesten op het werk zijn groot. Mensen die gepest worden, verliezen vaak hun zelfvertrouwen, slapen slecht en voelen zich constant gespannen. Het kan leiden tot burn-out, angstklachten of zelfs depressie. Werk — iets wat normaal structuur en voldoening geeft — wordt dan juist een bron van stress en verdriet. Ook voor het bedrijf is het schadelijk: de sfeer verslechtert, er ontstaat wantrouwen, en de productiviteit daalt.
Hoe ga je ermee om?
Als je gepest wordt, is het belangrijk om niet te zwijgen. Veel mensen doen dat wel, uit angst dat het erger wordt of dat ze niet serieus genomen worden. Toch is stil blijven vaak wat pesters willen, want dan kunnen ze doorgaan. Een eerste stap is om het gedrag te benoemen. Spreek de pester aan, als dat veilig voelt. Soms beseft iemand niet hoe kwetsend zijn of haar gedrag is — al is dat geen excuus.
Daarnaast kun je het bespreken met iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld een collega, een leidinggevende of een vertrouwenspersoon binnen het bedrijf. Bedrijven zijn wettelijk verplicht om een veilige werkomgeving te bieden. Dat betekent dat er beleid moet zijn tegen pesten, discriminatie en intimidatie. Als je leidinggevende zelf het probleem is, kun je terecht bij de HR-afdeling of een externe vertrouwenspersoon.
Het is ook goed om bewijzen te verzamelen. Noteer wat er gebeurt, wanneer, en wie erbij waren. Dat kan helpen als het tot een officieel gesprek of klacht komt. En vergeet niet: het ligt niet aan jou. Mensen die pesten doen dat vaak om macht te tonen of hun eigen onzekerheid te verbergen.
Samen tegen pesten
Het bestrijden van pesten is niet alleen de verantwoordelijkheid van het slachtoffer, maar van iedereen op de werkvloer. Collega’s die iets zien gebeuren, moeten durven ingrijpen of steun bieden. Een open en veilige werksfeer begint bij respect en empathie.
Pesten op het werk is geen “kleinigheidje” en het gaat niet vanzelf over. Door erover te praten, het serieus te nemen en elkaar te steunen, kunnen we zorgen dat de werkplek weer wordt wat die hoort te zijn: een plek waar mensen met plezier, veiligheid en waardigheid hun werk kunnen doen.
