De snelle groei van het aantal zelfstandigen in Nederland lijkt ten einde. Nieuwe cijfers laten zien dat het aantal zzp’ers begin 2025 voor het eerst in meer dan tien jaar is gedaald. Vooral de bouw en zorg verliezen zelfstandigen, terwijl de overheid straks de AOV verplicht.
De combinatie van strengere regels, economische afkoeling en oplopende lasten duwt de zzp-markt richting een nieuwe balans.
Zzp-markt bereikt keerpunt
Waar 2024 nog een recordjaar was met bijna 1,78 miljoen ingeschreven zzp’ers, zet in 2025 een duidelijke correctie in. In de eerste maanden van het jaar verdwenen tienduizenden zelfstandigen uit de statistieken. De strengere handhaving op schijnzelfstandigheid heeft zichtbaar effect: veel opdrachtgevers beperken hun inhuur van zzp’ers in functies die als dienstverband moeten worden beschouwd. Ook de onzekerheid over toekomstige regelgeving speelt mee. Volgens ramingen van het Centraal Planbureau neemt het aantal zelfstandigen in 2025 met meer dan drie procent af. De daling valt samen met een bredere verzwakking van de economie en een krappere markt voor tijdelijke opdrachten.Sectoren onder druk
De terugval is het sterkst voelbaar in sectoren met traditioneel veel zelfstandigen. In de bouw is het aantal actieve zzp’ers in een jaar tijd met ruim acht procent gedaald. Ook in de zorg en welzijnssector trekken duizenden zelfstandigen zich terug, mede door aangescherpte inhuurlimieten bij zorginstellingen.
De zakelijke dienstverlening blijft relatief stabiel, terwijl in de ICT en creatieve sector juist nog lichte groei wordt gemeten. Daar zijn opdrachten vaker projectmatig en hooggespecialiseerd, waardoor zelfstandigheid beter standhoudt. In commerciële en logistieke beroepen neemt het aantal zelfstandigen wel scherp af, deels door lagere vraag en hogere vaste lasten.Verplichte verzekering schuift op
Ondertussen werkt het kabinet aan de Basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen (BAZ), bedoeld om zelfstandigen een minimale inkomensbescherming te bieden bij langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid. Ruim vier op de vijf zzp’ers hebben momenteel geen AOV. De premie voor de verplichte variant wordt geraamd op 6,5 procent van de winst, met een maximum rond 190 euro per maand.
De invoering laat echter op zich wachten. Hoewel aanvankelijk 2027 als startjaar gold, wordt er nu op gerekend dat de AOV verplicht wordt tussen 2028 en 2030. Het wetsvoorstel bevindt zich nog in de voorbereidende fase en moet nog worden behandeld door de Raad van State en beide Kamers.Structurele verandering in zicht
De combinatie van dalende aantallen zzp’ers, striktere regelgeving en de naderende verzekeringsplicht wijst op een structurele omslag. De periode van snelle groei lijkt voorbij, en zelfstandigheid ontwikkelt zich van massafenomeen naar een meer gespecialiseerde vorm van werk. Vooral sectoren die jarenlang sterk leunden op flexibel ingehuurde krachten zullen zich moeten aanpassen aan een nieuw evenwicht tussen vast en vrij.
Bron: ANP nieuws
