Wat is gen Z?
Jongeren uit Generatie Z ervaren in hun dagelijkse werk dat ze bij hun leidinggevende vooral een aantal belangrijke elementen missen die voor hen essentieel zijn om zich veilig, gemotiveerd en competent te voelen. Ze geven aan dat hun leidinggevenden vaak niet voldoende bijdragen aan hun groei in het vakgebied waarin zij werken. Hoewel veel leiders vriendelijk en toegankelijk zijn, blijft het voor jongeren lastig om echt beter te worden als zij niet actief begeleid worden, geen gerichte feedback ontvangen en weinig handvatten krijgen om hun vaardigheden verder te ontwikkelen. Daardoor ontstaat het gevoel dat ze er alleen voor staan, terwijl ze juist behoefte hebben aan iemand die hen meeneemt, die naast hen staat en die hen helpt om stappen vooruit te zetten.
Daarnaast merken jongeren dat de richting binnen hun werk soms onduidelijk is. Ze weten niet altijd precies wat er van hen wordt verwacht, wat de doelen zijn of waar het team naartoe werkt. De moderne werkvloer is informeel geworden; er wordt getutoyeerd, er is veel vrijheid, en de omgangsvormen zijn ontspannen. Deze informele cultuur maakt de werkomgeving op veel manieren aangenaam, maar zorgt er tegelijkertijd voor dat grenzen vervagen en structuur ontbreekt. En precies dat gebrek aan duidelijkheid maakt jongeren onzeker. Voor hen is helderheid geen beperking, maar een vorm van steun: duidelijke kaders geven rust, overzicht en vertrouwen. Binnen die kaders willen ze vervolgens de vrijheid om hun eigen keuzes te maken en hun eigen stijl te ontwikkelen.
Wat zij daarnaast missen, is inspiratie. Voor jongeren betekent inspireren niet dat een leidinggevende grote toespraken hoeft te houden of visionair moet zijn. Het gaat om iemand die het goede voorbeeld geeft, iemand die zichtbaar maakt hoe je een probleem kunt aanpakken, hoe je professioneel kunt handelen en hoe je omgaat met verantwoordelijkheden. Jongeren voelen zich gesteund wanneer een leider laat zien dat hij of zij fouten kan toegeven, zich kwetsbaar durft op te stellen en eerlijk communiceert over successen en uitdagingen. Dat soort gedrag geeft hen het vertrouwen dat zij dat zelf ook mogen doen.
Generatie Z hecht sterk aan een leidinggevende die hen benadert als mens, niet alleen als medewerker. Ze verwachten iemand die toegankelijk is, die oprechte interesse toont en die bereid is met hen mee te denken wanneer ze vastlopen. Ze waarderen een werkomgeving waarin ze fouten mogen maken, waarin leren centraal staat en waarin de sfeer veilig genoeg is om vragen te stellen zonder bang te zijn om dom over te komen. Een veilige omgeving is voor hen de basis voor persoonlijke ontwikkeling, omdat het hen de ruimte geeft om nieuwe dingen te proberen zonder de angst om afgestraft te worden.
Ook verwachten jongeren dat hun leidinggevende de rol van coach op zich neemt. Ze willen iemand die hen stimuleert, die hen helpt grote doelen om te zetten in kleine haalbare stappen, en die hen begeleidt bij lastige situaties of relaties op de werkvloer. Niet omdat ze afhankelijk willen zijn, maar omdat ze willen leren en groeien. Regelmatige feedback is voor hen geen bemoeienis, maar een vorm van aandacht en investering. Ze ervaren feedback als een manier om te weten waar ze staan, wat ze goed doen en waar ze kunnen verbeteren, zodat ze met vertrouwen hun functie kunnen uitvoeren.
Generatie Z verlangt dus naar een vorm van leiderschap waarin richting en ruimte hand in hand gaan. Ze willen dat hun leidinggevende duidelijk is over verwachtingen en koers, maar hen tegelijkertijd vertrouwt om de weg ernaartoe zelf in te vullen. Ze zoeken leiders die menselijk zijn, die ondersteund en inspirerend optreden, en die begrijpen dat jongeren willen groeien vanuit veiligheid, verbinding en vertrouwen. Wanneer leiders daarin slagen, ervaren jongeren hun werkplek niet alleen als een baan, maar als een plek waar ze tot hun recht komen en waar ze met plezier, lef en motivatie kunnen bouwen aan hun toekomst.
